همه چیز درباره ختنه نوزاد
مقدمه
ختنه یکی از تصمیمهای مهم والدین در ماههای اول زندگی نوزاد است. انتخاب زمان مناسب و آگاهی از مراقبتهای بعد از عمل میتواند از درد، عفونت و مشکلات پوستی جلوگیری کند. بسیاری از پزشکان در ایران و جهان توصیه میکنند والدین قبل از اقدام، تمام جوانب پزشکی، فرهنگی و خانوادگی را بدانند تا بهترین تصمیم را برای نوزادشان بگیرند.
بهترین زمان ختنه نوزاد چه زمانی است؟
آیا ختنه در نوزادی مزیت دارد؟
طبق مطالعات منتشرشده در American Academy of Pediatrics (AAP)، انجام ختنه در چند هفته اول زندگی معمولاً راحتتر است، چون:
خونریزی کمتر است
نوزاد سریعتر بهبود پیدا میکند
احتمال عفونت کمتر است
نیاز به بیهوشی عمومی وجود ندارد
بهترین بازه زمانی برای ختنه
بسیاری از متخصصان اطفال، بازه ۲ هفته تا ۳ ماهگی را مناسبترین زمان از نظر پزشکی میدانند، به شرط اینکه:
نوزاد سالم باشد
زردی شدید نداشته باشد
اختلالات خونریزیدهنده در خانواده وجود نداشته باشد
نوزاد نارس نباشد
روشهای رایج ختنه نوزاد چیست؟
توجه: در این بخش فقط توضیح کلی ارائه میشود و از هرگونه توضیح عملی یا فنی پزشکی خودداری میکنم. ختنه باید فقط توسط پزشک متخصص انجام شود.
حلقه (Plastibell)
رایجترین روش در ایران است.
مزایا:
درد کمتر
خونریزی ناچیز
نیاز نداشتن به پانسمانهای مکرر
روش جراحی توسط پزشک
در این روش بریدگی با ابزار جراحی انجام میشود.
مزایا:
کنترل دقیقتر پزشک
مناسبتر برای نوزادانی که پوست اضافه زیاد دارند
کدام روش بهتر است؟
پاسخ قطعی وجود ندارد. پزشک بر اساس آناتومی نوزاد و سابقه خانوادگی، بهترین روش را انتخاب میکند.
مراقبت بعد از ختنه نوزاد چگونه است؟
چه کاری باید بلافاصله بعد از عمل انجام دهید؟
بر اساس توصیههای AAP و UNICEF:
ناحیه باید خنک، خشک و تمیز بماند.
پوشک را یک درجه بزرگتر انتخاب کنید تا ناحیه فشار نبیند.
برای ۲ تا ۳ روز، پزشکان معمولاً روغن یا پماد ملایم توصیه میکنند (طبق نسخه پزشک).
در صورت استفاده از روش حلقه، حلقه باید طی ۵ تا ۱۰ روز خودبهخود بیفتد.
چه کارهایی را نباید انجام دهید؟
از دستکاری پوست و کشیدن آن خودداری کنید.
از صابونهای عطری و دستمال مرطوبهای الکلی استفاده نکنید.
روی ناحیه فشار وارد نکنید.
درد و بیقراری نوزاد طبیعی است؟
بله، بیقراری ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول طبیعی است.
اما اگر نوزاد کاملاً بیقرار، بیحال یا دچار تب شد، باید فوراً با پزشک تماس بگیرید.
نشانههای خطر بعد از ختنه چیست؟ (مهم)
طبق منابع پزشکی:
خونریزی بیش از چند قطره
تورم شدید یا تغییر رنگ غیرعادی
بوی بد یا ترشح چرکی
تب
نیفتادن حلقه بعد از ۱۰ روز
مشکل در ادرار کردن یا کاهش تعداد پوشکهای خیس
در صورت مشاهده هر یک از این موارد، لازم است سریعاً با پزشک تماس گرفته شود.
والدین چگونه میتوانند درد نوزاد را کاهش دهند؟
راهکارهای کاربردی و علمی:
استفاده از شیردهی بلافاصله بعد از عمل؛ طبق تحقیقات PubMed، شیر دادن باعث کاهش قابلتوجه درد میشود.
استفاده از کمپرس بسیار ملایم (طبق نظر پزشک)
محیط آرام و در آغوش گرفتن نوزاد برای کاهش استرس
آیا شما هم تجربه ختنه نوزاد را پشت سر گذاشتهاید؟ تجربههای شما میتواند برای والدین دیگر بسیار کمککننده باشد.
سوالات متداول درباره ختنه نوزاد
اگر نوزاد سالم باشد، مطب پزشک متخصص اطفال یا اورولوژیست کافی است. ولی در نوزادان خاص (نارس، قلبی، مشکل خونریزی) فقط بیمارستان.
در زردی شدید خیر. ابتدا باید سطح بیلیروبین به حد مناسب برسد.
در اغلب نوزادان ۷ تا ۱۰ روز زمان کافی است.
نتیجهگیری
ختنه نوزاد یک تصمیم مهم خانوادگی و پزشکی است. با انتخاب زمان مناسب، مراجعه به پزشک باتجربه و رعایت مراقبتهای بعد از عمل، این فرایند معمولاً بدون مشکل انجام میشود. نگرانی والدین کاملاً طبیعی است؛ اما با آگاهی و مراقبت درست، میتوانید این مرحله را با آرامش پشت سر بگذارید.

دوران بارداری
پیش از بارداری تا زایمان


کودکی
3 تا 12 ماهگی

نوپایی
1 تا 3 سالگی

پیش دبستانی
3 تا 5 سالگی

مدرسه
5 تا 8 سالگی

پیش از نوجوانی
8 تا 12 سالگی

نوجوانی
12 تا 18 سالگی
منابع معتبر
American Academy of Pediatrics – Circumcision Guidelines
UNICEF – Infant Health Recommendations
PubMed – Neonatal Circumcision Pain Studies
انجمن علمی پزشکان اطفال ایران
کتاب Neonatology: Management, Procedures & Care (Elsevier)

گردنبند
آویز گردنبند
دستبند
تکدست یا النگو
گوشواره
زنجیر
سرویس ( ست )
نیم ست
پابند
انگشتر

شیشه عقب ماشین
شیشه سانروف ماشین
سقف تمام شیشه یا پانوراما
شیشه درب ماشین
شیشه لچکی یا بادگیر ماشین
شیشه روگلگیری یا روستونی ماشین
آینه بغل ماشین

گردنبند
آویز گردنبند
دستبند
تکدست یا النگو
گوشواره
زنجیر
سرویس ( ست )
نیم ست
پابند
انگشتر
شیشه ماشین