آلرژی در نوزادان ۰ تا ۳ ماه
خلاصه
در این مقاله یاد میگیرید آلرژی نوزاد دقیقاً چیست، چرا در ماههای اول زندگی رخ میدهد، چه علائمی دارد و چه تفاوتی با سرماخوردگی یا حساسیتهای پوستی دارد. همچنین راهکارهای علمی برای تشخیص، مراقبت و زمان مراجعه به پزشک را بررسی میکنیم. اگر تجربهای از آلرژی نوزادتان داشتهاید، لطفاً در بخش نظرات با والدین دیگر به اشتراک بگذارید.
مقدمه
سیستم ایمنی نوزاد ۰ تا ۳ ماه هنوز کامل نشده و در حال سازگاری با محیط است. به همین دلیل ممکن است نسبت به برخی مواد غذایی، فرمولهای شیرخشک، محیط خانه یا محصولات پوستی واکنش نشان دهد. طبق گزارش American Academy of Pediatrics (AAP)، آلرژی در نوزادان کمسن کمتر از کودکان بزرگتر دیده میشود اما بروز آن کاملاً ممکن و نیازمند توجه والدین است.
آلرژی در نوزاد چیست و چرا اتفاق میافتد؟
آلرژی زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی نوزاد، یک ماده بیخطر (مثل پروتئین شیر گاو، گرد و غبار یا شویندههای لباس) را «مضر» تشخیص میدهد و نسبت به آن واکنش نشان میدهد.
عوامل اصلی آلرژی در نوزادان ۰–۳ ماه
پروتئین شیر گاو (چه در شیرخشک و چه از طریق شیر مادر)
پودر لباسشویی یا نرمکنندهها
پوشک و دستمال مرطوب معطر
گرد و غبار، موی حیوانات خانگی
بدلکاریهای سیستم ایمنی به دلیل نارس بودن یا سابقه خانوادگی آلرژی
طبق مطالعات PubMed، اگر یکی از والدین آلرژی داشته باشد، احتمال آلرژی نوزاد ۲ تا ۳ برابر بیشتر میشود.
علائم آلرژی در نوزاد ۰ تا ۳ ماه چیست؟
علائم پوستی
جوشهای قرمز یا پراکنده
خشکی و اگزمای پوستی
کهیر
ترک یا التهاب گونهها
علائم گوارشی
نفخ و دلدرد شدید
استفراغ
اسهال یا مدفوع خونی (نشانه مهم آلرژی پروتئین شیر گاو)
علائم تنفسی
خسخس خفیف
آبریزش بینی مداوم
عطسههای مکرر
(توجه: گرفتگی بینی در نوزادان معمول است؛ همیشه آلرژی نیست.)
آلرژی یا سرماخوردگی؟ چطور تشخیص بدهم؟
آلرژی معمولاً:
تب ندارد
علائم تکرارشونده و طولانیمدت دارد
با تغییر محیط یا محصول بهتر یا بدتر میشود
سرماخوردگی معمولاً:
تب دارد یا بیحالی ایجاد میکند
۳ تا ۷ روز طول میکشد
ترشحات بینی ضخیم و رنگی میشود
آیا نوزاد ۰ تا ۳ ماه ممکن است آلرژی غذایی داشته باشد؟
بله. رایجترین آلرژی در این سن، آلرژی به پروتئین شیر گاو (CMPA) است.
علائم CMPA
خون در مدفوع
گریههای کولیکی شدید
استفراغ
اگزمای مقاوم
نفخ شدید
اگر نوزاد شیرخشک میخورد، نوع شیر میتواند عامل باشد.
اگر شیر مادر میخورد، ممکن است پروتئین شیر گاو از رژیم غذایی مادر منتقل شود.
بر اساس مطالعات مرجع JACI، حذف لبنیات توسط مادر معمولاً طی ۲ تا ۴ هفته علائم نوزاد را کاهش میدهد.
چطور آلرژی نوزاد را در خانه مدیریت کنم؟ (روشهای کاربردی)
تغییر محصولات پوستی
از شامپو و شویندههای فاقد عطر و مخصوص نوزاد استفاده کنید.
پوشک معطر یا دستمال مرطوب عطردار را کنار بگذارید.
بررسی شیرخشک
اگر نوزاد شیرخشک میخورد، پزشک ممکن است یکی از اینها را توصیه کند:
شیرخشک HA (هایپوآلرژنیک)
شیرخشک با پروتئین هیدرولیزشده
فرمولهای آمینواسیدی (برای موارد شدید)
مدیریت آلرژی در مادر شیرده
اگر پزشک احتمال آلرژی شیر گاو را بدهد، لبنیات را ۳–۴ هفته از رژیم حذف کنید.
نتایج معمولاً بعد از چند روز تا یک هفته ظاهر میشود.
بهبود شرایط محیطی
شستوشوی ملحفهها هفتهای یکبار
دور کردن حیوانات از اتاق نوزاد
تهویه مناسب بدون باد مستقیم
جلوگیری از جمع شدن گرد و غبار
مراقبت از پوست حساس
استفاده از مرطوبکننده مخصوص اگزمای نوزادان
حمام کوتاه (۵–۱۰ دقیقه) با آب ولرم
خشککردن با حوله نرم بدون مالش شدید
چه زمانی باید حتماً به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر هرکدام از این موارد را دیدید، مراجعه فوری ضروری است:
خون در مدفوع
استفراغ شدید یا مکرر
بثورات پوستی گسترده
خسخس تنفسی
تورم صورت یا لبها
بیحالی و مشکل در شیر خوردن
همچنین اگر نوزاد ۰ تا ۳ ماه بیش از حد بیقرار است و شک دارید که آلرژی دارد، ارزیابی توسط متخصص ضروری است.
سوالات متداول درباره آلرژی در نوزادان ۰ تا ۳ ماه
تقریباً خیر. آلرژیهای فصلی معمولاً بعد از ۲–۳ سالگی دیده میشوند.
بله. بسیاری از آلرژیهای غذایی تا ۱ سالگی یا کمی بعد برطرف میشوند.
خیر. سازمان بهداشت جهانی (WHO) تأکید میکند واکسنها عامل آلرژی نیستند.
نتیجهگیری
آلرژی در نوزادان ۰ تا ۳ ماه موضوعی قابل مدیریت و قابلکنترل است. شناخت علائم، دلیلها و زمان مراجعه به پزشک به شما کمک میکند بهترین مراقبت را از فرزندتان داشته باشید. اگر تجربهای دارید—مثلاً تغییر شیرخشک یا حساسیت پوستی—آن را در بخش نظرات با والدین دیگر به اشتراک بگذارید.

دوران بارداری
پیش از بارداری تا زایمان


کودکی
3 تا 12 ماهگی

نوپایی
1 تا 3 سالگی

پیش دبستانی
3 تا 5 سالگی

مدرسه
5 تا 8 سالگی

پیش از نوجوانی
8 تا 12 سالگی

نوجوانی
12 تا 18 سالگی
منابع معتبر
American Academy of Pediatrics – Infant Allergy Guidelines
World Allergy Organization – Food Allergy in Infants
PubMed – Cow’s Milk Protein Allergy Studies
Mayo Clinic – Baby Allergies & Eczema
UNICEF – Newborn Care Recommendations

گردنبند
آویز گردنبند
دستبند
تکدست یا النگو
گوشواره
زنجیر
سرویس ( ست )
نیم ست
پابند
انگشتر

شیشه عقب ماشین
شیشه سانروف ماشین
سقف تمام شیشه یا پانوراما
شیشه درب ماشین
شیشه لچکی یا بادگیر ماشین
شیشه روگلگیری یا روستونی ماشین
آینه بغل ماشین

گردنبند
آویز گردنبند
دستبند
تکدست یا النگو
گوشواره
زنجیر
سرویس ( ست )
نیم ست
پابند
انگشتر
شیشه ماشین