رشد دندان‌های نوزاد

خلاصه

در این مقاله می‌آموزید دندان‌های نوزاد چگونه و از چه زمانی رشد می‌کنند، چه تغییرات طبیعی در ۳ ماه اول قابل مشاهده است، چه علائمی ممکن است ظاهر شود و چگونه از لثه و دندان‌های در حال رشد نوزاد به بهترین شکل مراقبت کنید. همچنین چند راهکار علمی برای پیشگیری از مشکلات دهان و دندان بررسی می‌شود.

مقدمه

والدین معمولاً از ماه‌های اول زندگی درباره زمان درآمدن دندان‌ها و علائم آن نگرانی دارند. گرچه اغلب دندان‌های شیری بین ۴ تا ۷ ماهگی شروع به رویش می‌کنند، اما پایه‌های دندان از دوران بارداری شکل می‌گیرند و مراقبت از لثه‌ها از همان ماه‌های ابتدایی اهمیت دارد. آگاهی از روند طبیعی رشد دندان به والدین کمک می‌کند در مقابل هر علامت کوچک نگران نشوند و به‌موقع و درست مراقبت‌های لازم را انجام دهند.

دندان‌های نوزاد از چه زمانی شروع به رشد می‌کنند؟

بر اساس تحقیقات انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA)، جوانه‌های دندان شیری از هفته‌های اول بارداری شکل می‌گیرند. پس در ماه‌های ۰ تا ۳ ماه، اگرچه دندانی در دهان دیده نمی‌شود، اما رشد درون لثه فعال است.

جدول زمان‌بندی تقریبی رویش دندان‌ها

• ۴–۷ ماهگی: دندان‌های جلویی پایین
• ۶–۸ ماهگی: دندان‌های جلویی بالا
• ۹–۱۲ ماهگی: دندان‌های کناری
• ۱۲–۱۸ ماهگی: آسیاب‌های کوچک
• ۲۴–۳۰ ماهگی: آسیاب‌های بزرگ

اگر تجربه متفاوتی دارید، در بخش نظرات برای ما و دیگر والدین بنویسید.

آیا نوزاد ۰ تا ۳ ماه می‌تواند علائم دندان درآوردن داشته باشد؟

بله. برخی نوزادان از حدود ۲ ماهگی نشانه‌هایی نشان می‌دهند، هرچند رویش واقعی معمولاً دیرتر اتفاق می‌افتد.

علائم طبیعی و غیرخطرناک

1. افزایش آب‌دهان
2. علاقه به مکیدن یا جویدن دست
3. بی‌قراری خفیف
4. مالیدن لثه‌ها

چه علائمی طبیعی نیست و نیاز به بررسی دارد؟

بر اساس مطالعات "AAP" (آکادمی اطفال آمریکا):

1. تب بالاتر از 38 درجه
2. اسهال
3. استفراغ

بی‌قراری شدید یا بی‌اشتهایی
این موارد ربط مستقیم به دندان‌درآوردن ندارند و باید با پزشک بررسی شوند.

چگونه از لثه‌های نوزاد ۰ تا ۳ ماه مراقبت کنیم؟

در این سن هنوز دندانی وجود ندارد؛ اما مراقبت از لثه‌ها پایه‌ای مهم برای سلامت آینده دهان و دندان است.

روش‌های مراقبت صحیح

1. تمیز کردن لثه با گاز یا پارچه نرم:
روزی یک‌بار با یک گاز استریل مرطوب، لثه‌ها را به‌آرامی ماساژ دهید.
این کار باکتری‌ها را کاهش می‌دهد و به رشد سالم دندان‌ها کمک می‌کند.

2. پرهیز از استفاده از ژل‌های بی‌حسی:
طبق هشدار FDA، استفاده از ژل‌های بی‌حسی مخصوص دندان‌درآوردن برای نوزادان خطرناک است و توصیه نمی‌شود.

3. اجازه دهید نوزاد روی دست خودش مک بزند:
این رفتار طبیعی بوده و لثه‌ها را آرام می‌کند.

4. اسباب‌بازی مخصوص دندان‌درآوردن (Teether):
برای نوزاد زیر ۳ ماه تنها در صورتی مجاز است که نرم و بدون مایع داخلی باشد.

چه زمانی باید نوزاد را به دندان‌پزشک کودکان ببریم؟

طبق توصیه ADA:

اولین ویزیت دندانپزشکی باید در یک‌سالگی یا شش ماه بعد از رویش اولین دندان باشد.

اما اگر علائمی مثل موارد زیر دیده شد، حتی در ۰ تا ۳ ماهگی بهتر است با پزشک مشورت کنید:

لکه، برآمدگی یا زخم روی لثه

آب‌ریزش دهان همراه با بوی بد

گریه شدید هنگام لمس لثه‌ها

بهترین تغذیه برای سلامت دهان و دندان نوزاد چیست؟

نقش شیر مادر

مطالعات منتشرشده در PubMed نشان می‌دهد تغذیه با شیر مادر:

خطر پوسیدگی دندان‌های شیری را کاهش می‌دهد

رشد مناسب فک و عضلات صورت را تقویت می‌کند

نکات مهم برای نوزادانی که شیر خشک می‌خورند

شیشه شیر را در دهان نوزاد هنگام خواب باقی نگذارید.

شیشه باید کاملاً شسته و خشک شود تا از رشد باکتری جلوگیری شود.