رشد کودک در ۵ سال اول زندگی

خلاصه

در این مقاله یاد می‌گیرید رشد کودک از نوزادی تا ۵ سالگی چگونه پیش می‌رود، چه مهارت‌هایی در هر مرحله شکل می‌گیرد و والدین از همین روزهای نخست چگونه می‌توانند پایه‌های رشد شناختی، حرکتی و عاطفی کودک را تقویت کنند. همچنین راهکارهای کاربردی و علمی ارائه شده که کمک می‌کند بهتر نیازهای فرزندتان را بشناسید.

مقدمه

۵ سال اول زندگی به‌عنوان «دوره طلایی رشد» شناخته می‌شود. پژوهش‌های جهانی مثل مطالعات یونیسف و APA نشان می‌دهد ۹۰٪ رشد مغز قبل از ۵ سالگی اتفاق می‌افتد. برای والدینی که تازه صاحب نوزاد ۰ تا ۳ ماه شده‌اند، دانستن مسیر عمومی رشد در سال‌های آینده کمک می‌کند از همین حالا پایه‌های قدرتمندی برای رشد کودک بسازند.

اگر شما هم تازه والد شده‌اید، این مقاله یک نقشه‌راه کامل از رشد فرزندتان تا ۵ سالگی است.

رشد کودک در سال اول زندگی چگونه پیش می‌رود؟

نوزاد ۰ تا ۳ ماه چه مهارت‌هایی کسب می‌کند؟

بر اساس مطالعات PubMed:

شناخت چهره والدین

توانایی تمرکز روی اشیا به مدت کوتاه

آغاز لبخند اجتماعی

واکنش به صداها و آواهای انسانی

والدین چگونه می‌توانند رشد نوزاد را تقویت کنند؟

تماس چشمی در زمان شیر دادن یا عوض کردن پوشک

آغوش و تماس پوستی برای ایجاد دلبستگی ایمن

گفت‌وگوی آرام حتی اگر نوزاد پاسخ نمی‌دهد

محیط بدون تحریک زیاد برای جلوگیری از استرس حسی

رشد ۳ تا ۱۲ ماهگی: شروع حرکت و ارتباط

چه تغییراتی رخ می‌دهد؟

• چرخیدن، نشستن، چهار دست‌وپا
• غان‌وغون و تقلید صدا
• درک علت و معلول (مثلاً تکان دادن جغجغه)

چه کمکی از والدین برمی‌آید؟

• بازی‌های ساده مثل قایم‌باشک
• قرار دادن اسباب‌بازی کمی دورتر برای تشویق به حرکت
• بیان نام اشیا در خانه برای تقویت زبان

رشد کودک یک تا سه سال (نوپا): دوران استقلال‌طلبی

مهارت‌هایی که شکوفا می‌شود

1. دویدن، بالا رفتن، ریز و درشت گرفتن اشیا
2. شکل‌گیری اولین جمله‌های ساده
3. درک مفهوم «مال من»
4. رشد شدید کنجکاوی و حس امنیت با والد

راهنما برای والدین

• تعیین مرزهای ساده و قابل فهم
• تشویق رفتارهای مثبت
• استفاده از بازی‌های خیالی
• گسترش دایره لغات از طریق کتاب‌خوانی

رشد پیش‌دبستانی ۳ تا ۵ سال: انفجار مهارت‌های شناختی

کودک در این سن چه توانایی‌هایی پیدا می‌کند؟

طبق تحقیقات APA:

شروع تفکر نمادین

افزایش مهارت‌های زبانی و جمله‌های بلند

توانایی بازی گروهی

رشد خلاقیت و حل مسئله

کارهایی که والدین باید انجام دهند

1. کتاب‌های داستان کوتاه
2. بازی‌های نقش‌آفرینی مانند دکتر و بیمار
3. تشویق به حل مسئله به‌جای راه‌حل آماده
4. تقویت مهارت‌های اجتماعی با تعامل همسالان

اگر شما هم راهکاری دارید، خوشحال می‌شویم با والدین دیگر به اشتراک بگذارید.