کلاه گهواره‌ای نوزاد چیست؟

خلاصه

در این مقاله می‌خوانید کلاه گهواره‌ای چیست، چرا روی سر نوزاد ظاهر می‌شود، آیا خطرناک است، چگونه آن را با روش‌های علمی و خانگی درمان کنید، چه کارهایی ممنوع است، و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین درباره پوست‌پوست شدن طبیعی بدن نوزاد و راه‌های مراقبت ایمن توضیح داده شده است.

مقدمه

در ماه‌های اول پس از تولد، بسیاری از والدین با پوسته‌پوسته شدن سر یا بدن نوزادشان مواجه می‌شوند. یکی از رایج‌ترین این موارد کلاه گهواره‌ای (Cradle Cap) است؛ یک نوع التهاب پوست که معمولاً بی‌خطر است و خودبه‌خود خوب می‌شود. اما مراقبت صحیح نقش مهمی در جلوگیری از بدتر شدن آن دارد.

کلاه گهواره‌ای چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟

کلاه گهواره‌ای یک نوع درماتیت سبوره‌ای نوزادان است. طبق مطالعات AAP و مقالات PubMed، این مشکل زمانی ایجاد می‌شود که غدد چربی پوست سر نوزاد تحت تأثیر هورمون‌های دوران بارداری فعال‌تر از حد معمول می‌شوند.

علائم شایع:

پوسته‌های ضخیم، زرد یا سفید روی سر

چرب بودن پوست سر

گاهی قرمزی ملایم

ایجاد پوسته در ابروها، پشت گوش، سینه یا کشاله ران

کلاه گهواره‌ای خارش ندارد و معمولاً نوزاد را اذیت نمی‌کند.

آیا کلاه گهواره‌ای خطرناک است؟

خیر. طبق راهنمای American Academy of Dermatology این مشکل کاملاً بی‌خطر و غیرعفونی است و معمولاً طی چند هفته تا چند ماه برطرف می‌شود.

اما اگر پوسته‌ها بسیار ضخیم شوند یا پوست ملتهب شود، نیاز به مراقبت بیشتری دارد.

علت پوسته‌پوسته شدن پوست بدن نوزاد چیست؟

پوست‌پوست شدن بدن در هفته‌های اول تولد کاملاً طبیعی است.
علت‌ها:

سازگاری پوست با محیط خارج از رحم

خشک شدن طبیعی پوست نوزاد

شست‌وشوی بیش از حد

هوای خشک خانه یا بخاری

این نوع پوسته شدن بیماری نیست و معمولا بدون درمان خاصی طی چند هفته برطرف می‌شود.

چگونه کلاه گهواره‌ای را در خانه درمان کنیم؟

استفاده از روغن‌های ایمن قبل از حمام

طبق مطالعات Dermatology Journal:

روغن معدنی (Mineral Oil)

روغن بچه (Baby Oil)

روغن نارگیل استاندارد

همگی برای نرم کردن پوسته‌ها مفید هستند.

روش انجام:

1. مقدار کمی روغن روی پوست سر بزنید.
2. ۲۰–۳۰ دقیقه صبر کنید تا پوسته‌ها نرم شوند.
3. سر نوزاد را با شامپوی مخصوص نوزاد بشویید.

شانه‌کردن ملایم پس از حمام

از شانه نرم مخصوص نوزاد یا برس خزدار استفاده کنید.
حرکت باید کاملاً ملایم باشد تا پوست خراش برندارد.

شست‌وشوی ملایم

هفته‌ای ۲ تا ۳ بار شستن سر کافی است.

از شامپوهای ملایم فاقد عطر استفاده کنید.

مرطوب‌کردن پوست بدن

برای پوست‌پوست شدن بدن:

از مرطوب‌کننده مخصوص نوزاد (هیپوآلرژنیک) بعد از حمام استفاده کنید.

حمام باید کوتاه و با آب ولرم باشد.

کارهایی که هرگز نباید انجام دهید

طبق توصیه UNICEF و انجمن پوست آمریکا:

• پوسته‌ها را با ناخن نکنید
• از روغن‌های خوراکی نامطمئن (مثل روغن زیتون خانگی) استفاده نکنید
• سر نوزاد را زیاد نشویید
• از مواد عطردار، صابون‌های قوی یا الکل استفاده نکنید
• از داروهای گیاهی بدون نظر پزشک استفاده نکنید

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هر کدام از این شرایط وجود داشت، مراجعه به متخصص اطفال ضروری است:

قرمزی شدید، التهاب یا ترشح چرکی

ترک‌خوردگی پوست همراه با درد

گسترش پوسته‌ها به تمام بدن

تب یا کاهش اشتها (ممکن است نشانه عفونت باشد)

جواب نگرفتن از درمان‌های خانگی طی ۲ هفته

اگر تجربه‌ای درباره درمان کلاه گهواره‌ای دارید یا روش خاصی برای مراقبت استفاده کرده‌اید، لطفاً در بخش نظرات مقاله با والدین دیگر به اشتراک بگذارید.