چه زمانی و چگونه دمای بدن نوزاد را اندازه بگیریم؟

خلاصه

در این مقاله یاد می‌گیرید چه زمانی باید دمای بدن نوزاد ۰ تا ۳ ماه را چک کنید، چه تب‌سنجی برای این سن مناسب است، و دقیق‌ترین روش اندازه‌گیری دما چیست. همچنین گام‌به‌گام یاد می‌گیرید چگونه تب‌سنج را استفاده کنید و در چه شرایطی باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. اگر شما هم تجربه‌ای در این زمینه دارید، حتماً در بخش نظرات با دیگر والدین به اشتراک بگذارید.

مقدمه

تشخیص تب در نوزادان ۰ تا ۳ ماه بسیار اهمیت دارد، چون سیستم ایمنی آن‌ها هنوز کامل نشده و کوچک‌ترین تغییر دمای بدن می‌تواند نشانه یک مشکل مهم باشد. طبق توصیه‌های AAP (آکادمی اطفال آمریکا)، در این سن هر دمای بالای 38 درجه سانتی‌گراد باید جدی گرفته شود. اما سؤال بسیاری از والدین این است که دقیقاً چه زمانی باید دما را اندازه گرفت و بهترین روش چیست؟ این مقاله برای پاسخ به همین دغدغه نوشته شده است.

چه زمانی باید دمای بدن نوزاد را اندازه بگیرم؟

وقتی احساس می‌کنید بدن نوزاد گرم‌تر از حالت عادی است

اگر صورت یا کمر نوزاد داغ به نظر می‌رسد، یا نسبت به معمول بی‌قرار شده، بهتر است دما را چک کنید.

زمانی که نوزاد بی‌حال، بیش از حد خواب‌آلود یا بدخلق است

بر اساس مطالعات منتشرشده در Pediatrics Journal، تغییرات رفتاری اولین نشانه تب در نوزادان است.

هنگام کاهش اشتها یا کم شدن دفعات شیردهی

اگر نوزاد ناگهانی کمتر شیر می‌خورد، اندازه‌گیری دما ضروری است.

وقتی بدن نوزاد سرد و دست‌ها و پاها یخ‌زده به نظر می‌رسند

برخی نوزادان هنگام تب، دست و پای سرد دارند. اگر چنین است، دما را اندازه بگیرید.

بعد از واکسن

در نوزادان کمتر از سه ماه، حتی تب بعد از واکسن هم باید جدی بررسی شود.

اگر محیط خانه خیلی گرم یا سرد است

برای اطمینان از این‌که نوزاد دچار گرمازدگی یا سرماخوردگی نشده، چک کردن دما کمک‌کننده است.

چگونه دمای بدن نوزاد را درست اندازه بگیرم؟

دقیق‌ترین روش برای نوزاد ۰ تا ۳ ماه

اندازه‌گیری دمای رکتال (مقعدی) دقیق‌ترین و استانداردترین روش طبق توصیه AAP و UNICEF است.

اما روش‌های دیگر هم کاربرد دارند، به شرطی که بدانید کِی و چطور استفاده کنید.

روش‌های اندازه‌گیری دمای نوزاد + آموزش مرحله‌به‌مرحله

اندازه‌گیری دما از راه مقعد (دقیق‌ترین روش)

چرا این روش؟

بالاترین دقت

مناسب برای نوزادان زیر ۳ ماه

استاندارد بیمارستانی

چطور انجام بدم؟

1. تب‌سنج دیجیتال مخصوص رکتال تهیه کنید (با نوک کوتاه‌تر و طراحی ایمن).
2. نوک تب‌سنج را با کمی وازلین چرب کنید.
3. نوزاد را به پشت بخوابانید و پاها را به‌آرامی بالا ببرید (مثل تعویض پوشک).
4. نوک تب‌سنج را فقط ۱ تا ۲ سانتی‌متر وارد کنید.
5. صبر کنید تا تب‌سنج بوق بزند.
6. دما را یادداشت کنید.

اگر نگرانید یا تجربه ندارید، این کار را با ملایمت و آرامش انجام دهید.

اندازه‌گیری دما از زیر بغل (روش آسان ولی کم‌دقت‌تر)

چطور انجام بدم؟

1. تب‌سنج دیجیتال را زیر بغل خشک نوزاد قرار دهید.
2. دست نوزاد را محکم اما آرام روی بدنش نگه دارید.
3. تا بوق تب‌سنج صبر کنید.

نکته مهم:
عدد به‌دست‌آمده معمولاً ۰.۵ تا ۱ درجه کمتر از دمای واقعی بدن است.

تب‌سنج پیشانی (مادون قرمز)

مزایا:

سریع

بدون تماس

مناسب اندازه‌گیری‌های مکرر

معایب:

دقت آن در نوزاد زیر ۳ ماه پایین‌تر از روش مقعدی است.

باد کولر، عرق، پتو و نور خورشید نتیجه را تغییر می‌دهد.

چه عددی تب حساب می‌شود؟

روش اندازه‌گیری عددی که تب محسوب می‌شود

• مقعدی 38°C یا بالاتر
• زیربغل 37.2°C یا بالاتر
• پیشانی 38°C یا بالاتر

چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کنم؟

طبق توصیه AAP:

در نوزاد ۰ تا ۳ ماه هرگونه دمای 38 درجه یا بالاتر = مراجعه فوری به پزشک

و همچنین اگر:

نوزاد بی‌حال شده

پوستش رنگ‌پریده یا خاکستری شده

به‌خوبی شیر نمی‌خورد

تنفسش سریع یا سخت شده

در این شرایط زمان را از دست ندهید.